नेपालमा वि.सं. ०७२ को भूकम्प पश्चात उत्थानशीलको चर्चा जोडतोडका साथ चल्न थालेको हो । त्यत्तिखेरको भूकम्पबाट खानेपानी तथा सरसफाइको क्षेत्रले नेपाली रुपैयाँ ११,३७९ मिलियन वरावरको क्षति व्यहोर्नु परेको थियो । भूकम्प पश्चातको पाँच वर्षसम्म खानेपानी, सरसफाइ तथा स्वच्छताका कार्यक्रमहरु संचालन गर्दा उत्थानशीलको कुरालाई जोड...
नेपालका अधिकांश पहाडी क्षेत्रमा हाल देखिएको मौसमी परिवर्तनले स्थानीय जनजीवनलाई थप जटिल बनाएको छ । पछिल्ला २० देखि ३० वर्षको अवधिमा मौसममा आएको उल्लेखनीय परिवर्तनका कारण मानिसहरू मानसिक र भौतिक रूपमा प्रभावित भएका छन् । करिब तीन दशक अगाडि कार्तिक र मंसिरमा आफ्ना घरबाट हिउँले ढपक्क ढाकेको देखेका स्थानीय बासिन्दाहरूले...
नेपालमा नयाँ संविधानले दिएको खुशी सँगै खानेपानी तथा सरसफाइ क्षेत्रमा काम गर्ने अभियन्ताहरुलाई थप उत्साहित तुल्याईदियो । यसको कारण थियो संविधानको धारा ३५ मा खानेपानी तथा सरसफाइलाई मानव अधिकारको रुपमा स्थापित गरिनु । नयाँ संविधानको घोषणा लगत्तै स्थानीय तहको निर्वाचन भएको थियो । त्यो निर्वाचनमा धेरैले खानेपानी तथा ...
खानेपानी तथा ढल व्यवस्थापन विभागको ५३ औं स्थापना दिवसको अवसरमा जारी प्रेस विज्ञप्ती आदरणीय महानुभावहरु, हार्दिक नमस्कार ! खानेपानी तथा ढल व्यवस्थापन विभागको ५३ वर्षको इतिहास, केवल एक संस्थाको इतिहास मात्र होइन; यो नेपालको सामाजिक, आर्थिक, र स्वास्थ्य सम्बन्धी विकास यात्राको अभिन्न हिस्सा पनि हो। यो विभागको स्थ...
एक जना आफन्त दिदी लामो दुरीको यात्रा गर्नु भन्दा एक दिन अगाडि देखि पानी र खाना खान छोड्नु हुन्थ्यो । मैले धेरै पटक यो किन गरेको भन्दा उहाँले मुन्टो मात्र हल्लाउनुहुन्थ्यो । सानोमा मरो जिज्ञासाको उत्तर पाउन सकिन । पछि खानेपानी तथा सरसफाइ सम्वन्धी काम गर्ने शिलशिलामा महिलाहरुसँग कुरा गर्ने मौका मिल्यो उहाँहरुको समस्य...
On World Toilet Day (November 19), we are reminded that sanitation is not just a basic human right, it is also essential for public health, gender equality, and climate resilience. At the ongoing Conference of the Parties (COP) climate discussions, there is a renewed emphasis on the need for safe, reliable, and cli...
नेपालमा 'आधारभूत खानेपानी'को उपलब्धता ९५ प्रतिशत जनसङ्ख्यालाई पुगेको सरकारी तथ्याङ्क छ। युनिसेफ र विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनको संयुक्त अनुगमन कार्यक्रम (Joint Monitoring Program, JMP) का अनुसार 'सुरक्षित खानेपानी'को पहुँच १६ प्रतिशत नेपालीहरूलाई मात्र पुगेको देखिन्छ। नेपालका कतिपय स्थानमा खानेपानी आयोजनाहरू सम्पन्न भएक...
खानेपानीको कारणले गर्दा आफ्नो थात थलो छोडेर हिड्नुपर्ने वाध्यता भएका घटना नेपालमा पनि बेला बेला सुनिन्छ । अझ तराई क्षेत्रमा गर्मीको मौसममा जमिनमूनिको पानीको सतह तल पुग्दा चापकलबाट पानी नआएर धेरै घरपरिवारहरुले डिप वोरिङको प्रयोग वढ्दो क्रममा छ । खानेपानीको अभावले मात्र होईन यो पटक आकाशबाट पानी वढि परेर धेरैले आफ्...
खानेपानी, सरसफाइ तथा स्वच्छताको क्षेत्रमा काम गर्ने क्रममा समुदायहरुमा सही ढंगबाट हात धुनुको फाईदाको वारेमा जानकारी गराउनु र हात धुने विधिको प्रदर्शन गर्नु पनि पर्थ्यो । हात धुनलाई पनि सिकाउनु पर्छ र ? भन्दै खानेपानी, सरसफाइ तथा स्वच्छतामा काम गर्ने कर्मचारीहरुलाई धेरै जसो स्थानमा समुदायको विभिन्न तप्कामा वस्नेहरुल...
हात धुनु सामान्य दैनिक क्रिया जस्तो देखिए पनि स्वास्थ्य र स्वच्छताको दृष्टिकोणले यो अत्यन्तै महत्वपूर्ण छ । नियमित रूपमा सही तरिकाले हात धुने बानीले थुप्रै रोगहरूबाट बच्न सकिन्छ । हात हाम्रो दैनिक जीवनमा बारम्बार प्रयोग हुने अंग हो, जसले विभिन्न सतहहरू, वस्तुहरू र व्यक्तिहरूसँग सम्पर्क गर्छ । यस क्रममा हातमा रोग फैलाउन...
