343 पटक हेरिएको 
बागलुङ : बागलुङ नगरपालिकाले ‘जिरो वेस्ट’ अर्थात शून्य फोहोरको अवधारणा अगाडि बढाईएको छ। डेढ दशकदेखि कालीगण्डकी र काठेखोला छेउको खुर्तुकेमा फोहोर फाल्दै आएको नगरपालिकाले फोहोरको उचित सदुपयोग गर्ने अभियान थालेको हो। यो अभियान चलाउने भएपछि नगरपालिकाले यस अघिको सबै फोहोर माटोमा पुरेर डम्पिङ साइटलाई खाली बनाएको छ ।
शून्य फोहोर अवधारणा अन्तर्गत तीन खण्ड बनाएर कुहिने, नकुहिने र सीसाजन्य लगायतका खतरा फोहोरको व्यवस्थापन गरिनेछ। नगरपालिकाले चालु आर्थिक बर्षमा १ करोड रुपैयाँ खर्चेर उक्त परियोजना सञ्चालनमा ल्याएको नगर प्रमुख बसन्तकुमार श्रेष्ठले बताउनुभयो।
उक्त रकमबाट हाल फोहोर व्यवस्थापनका लागि संरचना निर्माण र व्यवस्थापन गरिनेछ । त्यसपछि कुहिने फोहोरलाई कम्पोष्ट मल बनाउने, नकुहिने फोहोर संकलन गरेर बिक्री गर्ने व्यवस्थापन मिलाइएको हो । अस्पतालजन्य फोहोर, सीसा समेतलाई शून्य बनाउने कोरियाली प्रविधिको मेसिन भित्राउने लक्ष्य समेत राखेको नगरप्रमुख श्रेष्ठले बताउनुभयो ।
‘अब हरेक घरमा ३ वटा बाल्टी दिइनेछ, कुहिने, नकुहिने र सीसाजन्य वस्तु त्यसमा संकलन हुनेछ,’ श्रेष्ठले भन्नुभयो ‘हरेक दिन तीन थरी फोहोरलाई छुट्टाछुट्टै गाडीले संकलन गरेर व्यवस्थापन पनि गरिनेछ ।’ त्यसका लागि नगरपालिकाले वितरण गर्ने रातो, निलो र हरियो बाल्टी जस्तै फोहोर संकलन गर्ने गाडी पनि तीन रंगको बनाउन लागेको हो ।
सडक छेवैको डम्पिङले दुर्गन्ध फैलिँदा स्थानीयले सास्ती खेपेका थिए । अब भने दैनिक फोहोरको व्यवस्थापन भएपछि डम्पिङ साइट दुर्गन्ध रहित हुनेछ । पानीबाट बचाएमा दुर्गन्ध कम हुने भएकोले नगरपालिकाले तीनवटै फोहोर संकलन गर्ने स्थानमा पनि भूइँ ढलान गरेर जस्तापाताले छाउने तयारी छ ।
२०५४ सालदेखि बागलुङ नगरपालिकाले एक दशकसम्म कालीगण्डकी किनारमा फोहोर फालेको थियो । वडा १ को खुर्तुर्के भन्ने स्थानमा फाल्दै आएको फोहोरको डंगुर पनि खाली गराइएको हो । कुहिने र नकुहिने फोहोर एकै ठाउँमा फाल्दा यहाँको १० रोपनी जग्गा भरिएको थियो ।
फोहोर जलाउन कोरियाली मेसिन भित्राउँदै
नगरपालिकाले कुहिने फोहोरलाई कम्पोष्ट मल बनाउने, नकुहिने प्लाष्टिकजन्य फोहोरलाई पुनः प्रयोगमा ल्याउने र जलाउनै पर्ने फोहोरलाई जलाएर खरानी बनाउने भएको छ । नगरपालिकाले यसका लागि कोरियाबाट अत्याधुनिक मेसिन आयात गर्दैछ ।
कोरियाको वातावरण विभाग अर्न्तगतको ‘एएलके इसीओ’ कम्पनीसँग पनि नगरपालिकाले प्रारम्भिक सम्झौता गरिसकेको छ । मेसिनमा फोहोर जलाउँदा मासिक २० देखि ३० युनिट बिजुली मात्रै खर्च हुने र धुँवा रहित हुने बताइएको छ । उक्त कम्पनीले फोहोर व्यवस्थापन गर्ने मेसिन नगरपालिकालाई बिक्री गर्दा ३ वर्ष निशुल्क सर्भिस दिने र प्राविधिक कोरिया पठाएर मेसिन चलाउने तालिम समेत दिनेछ ।
केही समय कोरियाका प्राविधिकले फिल्डमै आएर मेसिन चलाउने तालिम समेत दिनेछन् । दैनिक १ टन प्लाष्टिकजन्य वस्तु जलाउने मेसिन ६० लाख र मासिक ३ टन सम्मको फोहोर जलाउने मेसिन १ करोड १७ लाख रुपैयाँसम्म लाग्ने कम्पनीका प्रतिनिधिले बताएका छन् । हाल थुपारिएको फोहोर माथि माटो राखेपछि दुबो रोपेर हरियाली पार्क बनाउने योजना पनि नगरपालिकाको छ । त्यसपछि कुनै दुर्गन्ध नआउने नगरपालिकाका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत हरिदत्त कँडेलले बताउनुभयो।
