बाँके : मलको अभाव झेल्दै आएको बाँके जिल्लामा गड्यौलाबाट मलको उत्पादन गर्न सुरु गरिएको छ । कृषि ज्ञान केन्द्र नेपालगन्जका अनुसार आवश्यक परेको बेला रासायनिक मल नपाउने, पाए पनि पर्याप्त नहुने र त्यसले माटोको उत्पादकत्व क्षमतामा प्रतिकुल प्रभाव पारेको भन्दै जिल्लाका किसानहरु गड्यौला मलप्रति आकर्षित भएका हुन् ।
कृषि ज्ञान केन्द्र नेपालगन्जका प्रमुख सकिल अहमद खाँले सुरुमा परीक्षणका लागि सीमित किसानलाई गड्यौलाबाट मल उत्पादनका लागि सहयोग गरेको जानकारी दिनुहुँदै परीक्षण सफल हुँदै गएकाले अब यसलाई बढाउँदै लगिने बताउनुभयो ।
उहाँले भन्नुभयो, “यो मलले राम्रो काम गर्दै गएमा कार्यक्रम विस्तार गर्ने योजना रहेको छ, बढी भन्दा बढी उत्पादन गरेर वैकल्पिक मलको रुपमा प्रयोग गरिनेछ ।”
प्रमुख खाँले यसबाट उत्पादकत्व वृद्धि गर्ने र रासायनिक मलको माग समेत घटने विश्वास रहेको जनाउँदै अबको खेती प्रणालीमा यसको प्रयोग आवश्यक भएको बताउनुभयो । सो मल उत्पादनका लागि केन्द्रले चालु आर्थिक वर्ष सात लाख रुपियाँ लगानी भएको कृषि ज्ञान केन्द्रले जनाएको छ ।
साकार कृषि सहकारीका कृषि प्रमुख बलबहादुर सुनारले गड्यौलाबाट मल उत्पादन र त्यसको प्रयोगबाट किसानले लाभ प्राप्त गरे कृषि उत्पादनमा परिणाम राम्रो आउने बताउनुभयो ।
उहाँले भन्नुभयो, “गड्यौलाबाट उत्पादित मलको प्रयोग गर्दा रासायनिक मलको माग घटने र माटोको उर्वराशक्ति बढेर उत्पादकत्व समेत वृद्धि हुनेछ ।”
कृषि ज्ञान केन्द्र नेपालगन्जका कृषि प्रसार अधिकृत अनिश श्रेष्ठले बाँकेको राप्ती सोनारी गाउँपालिकाका २५, खजुरा गाउँपालिकाका ६ र नेपालगन्ज उपमहानगरपालिकाका दुई किसानलाई गड्यौलाबाट मल उत्पादनको तालिम दिएर उत्पादन गर्न प्रेरित गरिएको जानकारी दिनुभयो ।
उहाँले थप्नुभयो, “किसानहरु मल उत्पादनको सुरुवाती चरणमा हुनुहुन्छ, उत्पादन हुँदै गएपछि त्यसको प्रभाव बारे थाहा हुनेछ ।” कृषि ज्ञान केन्द्रका अनुसार सुरुवातमा मल उत्पादन कार्यमा बाँकेका करिब ५२ किसान संलग्न छन् । केन्द्रले प्रतिकिसान चार किलोग्रामका दरले गड्यौला दिएको र एक किसानबाट ५० किलोसम्म मल उत्पादनको अपेक्षा लिएको जनाएको छ ।
राप्ती सोनारीका किसान नरेश कार्कीले विश्वासका आधारमा गड्यौलाबाट मल उत्पादन गर्न थालेको बताउनुभयो । उहाँले उत्पादन र प्रयोगपछि प्राप्त परिणामले यसको प्रभावकारिता देखिने र सोही बमोजिम अगाडीको योजना बनाइने बताउनुभयो । यो खबर गोरखापत्र अनलाइनले प्रकाशन गरेको छ । केन्द्रले मल उत्पादनका लागि किसानलाई गड्यौला बाहेक, प्लास्टिकका भाँडा लगायत कृषि औजार पनि प्रदान गरेको जनाएको छ ।